Vụ tranh chấp bản quyền truyện Thần đồng đất Việt được đưa ra xét xử. Đây là vụ án kéo dài 12 năm từ khi họa sĩ Lê Linh nộp đơn khởi kiện.
Sáng 24/1, TAND quận 1 (TP.HCM) mở lại phiên tòa xét xử vụ tranh chấp quyền tác giả bộ truyện Thần đồng đất Việt, giữa nguyên đơn là ông Lê Phong Linh (bút danh Lê Linh) và bị đơn là Công ty Phan Thị (Giám đốc là bà Phan Thị Mỹ Hạnh).
Trước đó, sáng 28/12/2018, do phía bị đơn vắng mặt và có đơn xin hoãn phiên toà nên HĐXX quyết định hoãn phiên toà.
Trong vụ kiện này, hoạ sĩ Lê Linh đồng khởi kiện bà Hạnh và Công ty Phan Thị, đề nghị xác định ông là tác giả duy nhất của bộ truyện Thần đồng đất Việt; yêu cầu Phan Thị không sáng tác các biến thể khác dựa trên các nhân vật của bộ truyện này.
Gần cuối tháng 12/2018, họa sĩ Lê Linh đưa lên mạng xã hội thông tin về vụ tranh chấp tác quyền Thần đồng đất Việt kéo dài 12 năm. Theo đó, họa sĩ Lê Linh bắt đầu vẽ Thần đồng đất Việt vào năm 2002. Đến năm 2006, giữa họa sĩ và Phan Thị xảy ra tranh chấp về tác quyền của truyện này.
Tháng 4/2007, Lê Linh chính thức gửi đơn kiện Công ty Phan Thị, yêu cầu Phan Thị công nhận ông là tác giả duy nhất với các hình vẽ các nhân vật trong truyện này chứ không phải là đồng tác giả với bà Phan Thị Mỹ Hạnh như hồ sơ đăng ký bản quyền mà phía Phan Thị đưa ra. Tác giả Lê Linh cũng yêu cầu công ty Phan Thị không tiếp tục sáng tác bộ truyện Thần đồng đất Việt.
Khi Lê Linh đưa những thông tin về vụ kiện lên mạng xã hội, đại diện phía Phan Thị cho rằng “không đúng sự thật”, Phan Thị luôn có mặt ở các buổi hoà giải.
Trong khi vụ kiện này chưa được giải quyết, phía Phan Thị kiện ngược lại họa sĩ Lê Linh đã dùng hình ảnh nhân vật Trạng Tý (theo Phan Thị nhân vật này thuộc quyền khai thác của họ) để tạo ra nhân vật Long Tinh trong truyện Long thánh.
Sáng ngày 3 tháng 9 năm 2019, sau một tuần nghị án, Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đưa ra phán quyết vụ tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ 4 hình tượng nhân vật “Trạng Tí”, “Sửu Ẹo”, “Dần Béo”, “Cả Mẹo” trong truyện tranh Thần đồng đất Việt.
Căn cứ vào tài liệu, hồ sơ vụ án và diễn biến tranh tụng tại tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy bản chất việc họa sĩ Lê Linh khởi kiện không nhằm mục đích lợi nhuận nên được xem là tranh chấp dân sự, thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh.
Việc Lê Linh là người trực tiếp thể hiện các hình tượng nhân vật dưới dạng vật chất nhất định nên được xem là tác giả hoàn toàn phù hợp với quy định của luật. Việc bà Phan Thị Mỹ Hạnh nói nhân vật hình thành trong trí óc của bà là không có cơ sở. Bản kháng cáo của Phan Thị và bà Hạnh cũng không có cơ sở.
Bản án sơ thẩm đã xác định Lê Linh là tác giả của 4 hình tượng nhân vật trong Thần đồng đất Việt là hoàn toàn phù hợp.
Theo hợp đồng lao động đã ký với Phan Thị, xác định Lê Linh là nhân viên vẽ minh họa của Phan Thị. Theo luật, Phan Thị là chủ sở hữu của tác phẩm, được quyền làm tác phẩm phái sinh nhưng không được sửa chữa, cắt xén tác phẩm và không được làm phương hại đến danh dự, uy tín của Lê Linh.
Sau khi ông Linh nghỉ việc, Phan Thị tiếp tục sáng tạo các tập tiếp theo của Thần đồng đất Việt mà không xin phép ông Linh, có sự thay đổi, biến dạng về cách thể hiện nhân vật nhưng không ghi có sử dụng hình ảnh nhân vật của Lê Linh.
Hai bên không đưa ra được việc làm biến thể thuộc phần nào của quá trình tạo tác phẩm phái sinh nên không có cơ sở để xác định có vi phạm. Nhưng việc đưa nhân vật vào các tập truyện tiếp theo không được làm sai lệch hình tượng gốc nên có đủ căn cứ xác định Phan Thị có hành vi xâm phạm đến quyền tác giả của Lê Linh.
Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm tuyên công nhận Lê Linh là tác giả duy nhất của 4 hình tượng nhân vật trong Thần đồng đất Việt, xác nhận bà Hạnh không phải là đồng tác giả; buộc Phan Thị xin lỗi ông Lê Linh trong 3 kỳ liên tiếp trên 2 tờ báo; thanh toán 15 triệu đồng chi phí luật sư cho Lê Linh, tòa phúc thẩm giữ nguyên bản án sơ thẩm.
Theo Zing
